سویدن به پناهجویی خبرنگار افغان، نه گفت

الیاس احساس، نزدیک به دونیم سال تجربه خبرنگاری با تلویزیون خصوصی راه فردا، درکابل دارد. این خبرنگار جوان افغان، به بخش فارسی|دری رادیو سویدن، می گوید که طالبان و دیگر گروه های هراس افگن درافغانستان، ناگزیرش ساختند تا از کشورش فرار کند.

شرایط بسیار دشواری را سپری می کنم. نمی توانم که درست تصمیم بگیرم. تهدید های طالبان جدی است و اینجا هم درها بسته است. فرستادن و اخراج اجباری یک خبرنگار افغان به جهنم آزادی بیان، کار عقلانی نیست.

الیاس درماه دسامبر۲۰۱۵ کمر سفر به اروپا، بسته می کند. پس از بیش از چهارسال بی سرنوشتی در سویدن، اکنون اما راه های دیگری را جستجو می کند. زیرا، تنها یک شانس دیگر برایش مانده است و آن این که اگر دادگاه فیصله های اداره مهاجرت را رد بکند و به احساس اجازه بودن را در کشور،  بدهد. چیزی که الیاس نیز، بر آن چندان باورمند نیست.

گزارشگران بدون مرز نیز، از چگونگی پرونده( دوسیه)  الیاس آگاهی دارد. اریک هلکیار، مسئول گزارشگران بدون مرز درسویدن، به بخش فارسی|دری رادیو سویدن، می گوید که درپنج سال پسین شماری از خبرنگاران و کارمندان رسانه ای افغانستان، به سویدن آمده اند و اما تنها سه تن از این میان، با گزارشگران بدون مرز درسویدن، به تماس بوده اند. الیاس یکی از این افراده بوده است.

متاسف هستم، نمی دانم که واقعا چه رخ خواهد داد. ایا مجبور می شود که برگردد یا این که این معضل را به شکلی حل خواهد کرد. اما وضعیت وخیم است آنطوری که ما بررسی کرده ایم در پنج سال پسین ۵۰ خبرنگار و همکار رسانه ای در افغانستان کشته شده اند. سال گذشته که فهرست کشورهای خطرناک برای خبرنگاران را تهیه می کردیم افغانستان یکی از آن جمله کشورها است. وضعیت برای خبرنگاران بسیار دشوار است به ویژه در حال حاضر که گفتگوهای صلح جریان دارد. خطر جدی متوجه این خبرنگار است اگر برگردد.

شرایط کار برای خبرنگاران و رسانه ها درافغانستان، خیلی قناعت بخش نیست. چنانکه این کشور یکی از جاهای خطرناک برای خبرنگاران نیز، شناخته شده است. درچند سال پسین، خبرنگاران و کارمندان رسانه ای زیادی به کشورهای اروپایی، آمده اند. برخی از آنان پناهندگی گرفته اند و از سرنوشت بسیاری از آنان اما، هنوزهم خبری نیست. در این میان اما، اریک هلکیار، مسئول گزارشگران بدون مرز درسویدن، چگونگی آزادی رسانه ها را در افغانستان نیز، زیر پرسش می برد.

 افغانستان در تئوری کشوری بهتری برای خبرنگاران محسوب می شود. برای اینکه رسانه ایجاد کنید و خبرنگار باشید آزادی‌های وجود دارد. اما با تقبل خطرات جانی، هیچ امنیت ندارید. ممکن است کشته شوید یا به گروگان گرفته شوید و یا هم تهدید شوید.

نیلوفر لنگر، چندین سال تجربه خبرنگاری در افغانستان، دارد. اما اوضاع نابسامان در افغانستان و نیز تهدید هایی که به گفته نیلوفر لنگر، ازسوی طالبان می شدند، ناگزیر می شوند که ترک افغانستان بکنند. این خبرنگار زن افغان، از یک سال و نیم پیش، همراه با همسر و دخترکوچکش، مهمان شهرمالمو استند. نیلوفر نیز، از چگونگی برخوردهای سویدن با خبرنگاران پناهجو، به سختی انتقاد می کند.

سویدن، از بهترین کشورهای حامی آزادی بیان است. اما عدم حمایت از پرونده های خبرنگاران و کسانی که بخاطر کار در بخش آزادی بیان زیر تهدید استند، یک نقطه سرخی است که می توان بر روی سویدن گذاشت.

بربنیاد گزارش سالانه گزارشگران بدون مرز، وضعیت آزادی رسانه ها درافغانستان بدترشده است و این کشور یکی از خطرناک ترین مکان ها برای خبرنگاری نیز است. و افغانستان در سال  ۲۰۱۹ در جایگاه ۱۲۱ قرار گرفته است درحالی که در سال ۲۰۱۸ در موقعیت ۱۱۸ قرار داشت. دراین میان اما، آنچه برای الیاس احساس و دیگر خبرنگاران پناهجو، نگران کننده است برگشتاندن آنان به افغانستان است. زیرا، خطرها برآنان می توانند نفس گیرباشند.

حسین سادات، نزدیک به ۱۲ سال، با رسانه های داخلی و خارجی درافغانستان، کار کرده است. اکنون اما، درگفت‌وگو با بخش فارسی| دری رادیو سویدن، به شدت نگران وضعیت در برابر کارهای خبرنگاری و فعالیت های رسانه ای دراین کشور، است.

منبع:

https://sverigesradio.se/artikel/7523953