پاکستان با اخراج اجباری پناهجویان افغان، تعهدات بین‌المللی خود را نقض می‌کند

مطابق گزارش‌های سازمان دیدبان حقوق بشر، دولت پاکستان با تهدید، آزار و بازداشت، پناهجویان افغان بی‌وضعیت را وادار به بازگشت به افغانستان می‌کند یا آن‌ها را تا تاریخ اول نوامبر ۲۰۲۳ مجبور به ترک این کشور می‌نماید. بسیاری از افغان‌هایی که در خطر اخراج قرار دارند، منتظر اسکان مجدد در کشورهایی چون ایالات متحده، بریتانیا، آلمان و کانادا هستند.

دستور عمومی مقامات پاکستانی برای اخراج دسته‌جمعی، باعث افزایش سوءرفتار پولیس علیه افغان‌ها شده است، از جمله آزار و اذیت، ضرب و شتم و بازداشت‌های خودسرانه.

فرشته عباسی، پژوهشگر افغانستان در سازمان دیدبان حقوق بشر، می‌گوید: ”مهلت تعیین‌شده توسط پاکستان برای بازگشت افغان‌ها به کشورشان، منجر به بازداشت‌ها، ضرب و شتم و اخاذی‌های زیادی شده است و هزاران افغان را نسبت به آینده خود نگران کرده است.” وضعیت افغانستان همچنان برای بسیاری از کسانی که فرار کرده‌اند خطرناک است و اخراج آن‌ها آن‌ها را در معرض خطرات امنیتی قابل‌توجهی قرار می‌دهد، از جمله تهدیدات جانی و رفاهی.

اخراج‌های اجباری افغان‌ها، تعهدات پاکستان به عنوان طرفی در کنوانسیون سازمان ملل علیه شکنجه و اصل حقوق بین‌الملل عرفیِ عدم بازگرداندن را نقض می‌کندا – این اصل مقرر می‌دارد که افراد را نباید به زور به کشورهایی بازگرداند که در آنجا با خطر واضح شکنجه یا دیگر آزارها روبرو هستند. برگشت تنها زمانی رخ نمی‌دهد که یک پناهنده به صورت مستقیم رد یا اخراج شود، بلکه هنگامی نیز اتفاق می‌افتد که فشار غیرمستقیم به قدری شدید است که افراد را وادار می‌کند تا باور کنند گزینه‌ای جز بازگشت به کشوری که در آن با خطر جدی آسیب روبرو هستند، ندارند.

دولت پاکستان باید به سوء استفاده‌های پولیس علیه پناهندگان افغان پایان دهد، مهلت اخراج اول نوامبر را لغو کند و با UNHCR برای از سرگیری ثبت‌نام پناهجویان افغان همکاری نماید، سازمان دیدبان حقوق بشر می‌گوید. UNHCR در سال‌های ۲۰۲۱، ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ اعلامیه‌هایی عدم بازگرداندن صادر کرده است که خواستار ممنوعیت بازگشت اجباری شهروندان افغان است.

سازمان دیدبان حقوق بشر از دولت‌های ایالات متحده، بریتانیا، آلمان و کانادا خواستار شده است تا اسکان مجدد افغان‌هایی که از پاکستان هستند و به ویژه در معرض خطر قرار دارند، از جمله زنان و دختران؛ افراد دگرباش جنسی؛ فعالان حقوق بشر؛ و خبرنگاران را تسریع بخشند.

عباسی می‌گوید: ”پاکستان بار دیگر با اعمال فشار برای بازگرداندن دسته‌جمعی افغان‌ها، سیاست‌های ضد پناهنده‌ای را به کار بسته است””کشورهایی که وعده داده‌اند پناهجویان افغان را که در معرض خطر هستند به خارج منتقل کنند باید از پاکستان بخواهند تا به سوء استفاده‌های خود پایان دهند، و آن‌ها نیز باید به وعده‌های خود برای اسکان مجدد پناهندگان افغان عمل کنند.”