اقتصاد و سیاست سويدن در سالی که گذشت

طاهر جام برسنگ

سال ۲۰۰۹، بیش و پیش از هر چیز دیگر، سال بحران­های اقتصادی بود و ناامنی­های شغلی. از نخستین ماه این سال تعدیل نیرو در دستور کار چندین مؤسسۀ مهم اقتصادی قرار گرفت

نخستین موج بیکاری سالی که گذشت در ۱۲ ژانویه آغاز شد. در این روز شرکت ارتباطات مخابراتی تلیا سونرا  اعلام کرد که تعدیل نیروئی ۱۲۰۰ نفره را به اجرا می­گذارد. در همین روز نیو ویو گروپ  ۲۰۰ تن از کارکنان خود را در پی سیاست تعدیل نیرو در معرض بیکاری قرار داد. روز پس از آن در سیزدهم ژانویۀ ۲۰۰۹ تولیدات سنگین اتوموبیل ولو خبر از تعدیل نیروئی به میزان ۱۰۲۰ نفر در شهر یوتبوری و اومئو داد. تا امروز شمار موقعیت­های شغلی از بین رفتۀ شرکت سهامی ولوو مجموعا به ۵۸۵۰ رسید. از این گذشته در تاریخ هفدهم ژانویۀ سالی که آخرین ساعاتش را می­گذرانیم شرکت آمریکائی جنرال موتور اعلام کرد که درصدد بازسازی شرکت اتوموبیل­سازی ساب  است . جنرال موتور اعلام کرد که ساب با استقلال باید مسائل خود که در ابتدا عبارت بود از بدهکاری­های کلان به نمایندگی­هایش، را بتواند حل کند. جنرال موتور از دولت سوئد درخواست کمک­های اقتصادی برای رفع و رجوع مشکلات ساب کرد.
در تاریخ ۲۷ ژانویۀ ۲۰۰۹ ادارۀ مرکزی آمار سوئد با انتشار ارقامی خبر از کاهش تولید ناخالص ملی به میزان ۴ و ۹ دهم درصد داد. دکتر احمد علوی، استاد اقتصاد دانشگاه یا  در شهر سوندسوال، کارنامۀ اقتصادی دولت سوئد در سالی که گذشت را کارنامه­ای رفوزه ارزیابی می­کند:

مروری بر وقایع مهم سیاسی -اقتصادی سوئد در سالی که گذشت

بازار بورس، شاخص کل اقتصاد کشور است، با توجه به افزایش ۴۵ درصدی این بازار، می­توان به این نتیجه رسید که از اوضاع اقتصادی بوی بهبود می­آید، اما به گفتۀ دکتر علوی این همۀ ماجرا نیست:
تحلیل وضع کلی اقتصاد سوئد به مثابۀ یکی از مهمترین مسائل این کشور در سال گذشته را از زبان دکتر احمد علوی، استاد اقتصاد دانشگاه سوندسوال شنیدیم. این توضیح کوتاه را اضافه کنم که تا آخرین لحظات تهیۀ این گزارش، وضعیت شرکت خودروسازی ساب همچنان مبهم است.
وضعیت اقتصادی کشور البته که بطور مطلق  به سیاست داخلی و تحولات دولت مربوط نمی­شود بلکه تابعی است از سیاست اقتصادی عمومی جهانی. اما تا آنجا که این امر به سیاست داخلی سوئد مربوط می­شود شاید نگاهی به مسئلۀ تأمین انرژی و وضعیت رآکتورهای اتمی کشور خالی از لطف نباشد . در مسئلۀ سیاست انرژی که پایۀ صنایعش می­نامند، سوئد در سالی که گذشت شاهد پیروزی­ها و ناکامی­هائی بود. پرفسور سعید محمودی، رئیس دانشکدۀ حقوق دانشگاه استکهلم با تخصص در حقوق بین­الملل و علوم سیاسی در این مورد چنین می­گوید:
مسئلۀ دیگر سیاسی حائز اهمیت در سال گذشته، مسئلۀ ریاست دوره­ای سوئد بر اتحادیۀ اروپا بود. پرفسور محمودی:
تغییرات اقلیمی، مطلب مهم دیگری در سیاست سوئد در سالی که گذشت ارزیابی شده است. آخرین تحولات مربوط به این امر کنفرانس جهانی جوی کپنهاک بود که در آخرین ماه سال جاری برگزار شد. سوئد در این نشست به عنوان رئیس دوره­ای اتحادیۀ اروپا شرکت داشت. پرفسور محمودی و تحولات اقلیمی:
پرفسور سعید محمودی، رئیس دانشکدۀ حقوق دانشگاه استکهلم و تحولات سیاسی سوئد در سالی که گذشت. سیاست سوئد در زمینۀ مسائل پناهندگی نیز در سالی که گذشت همچون سال­های اخیر دستخوش تلاطم بود. در دومین ماه سال ۲۰۰۹ یا دقیق­تر در تاریخ ششم این ماه، ادارۀ کل امور مهاجرت وعده داد که موعد رسیدگی به پروندۀ پناهجویان را تا میزان نیمی از وقتی که اکنون صرف رسیدگی به پرونده­های چنین افرادی می­شود کوتاه کند. بنا بر این وعده از آغاز سال ۲۰۱۰ قرار است رسیدگی به پروندۀ پناهجویان حداکثر ۳ ماه طول بکشد. انگیزۀ این امر ذخیره­سازی میلیون­ها کرون و افزایش امنیت قضائی پناهجویان عنوان شده است. در ماه ژوئیۀ سالی که گذشت قوانین تازه­ای تصویب شد. فرازهای این قوانین عبارتند از نخست این که داروخانه­های سوئد از انحصار دولت خارج شدند و بخش خصوصی قادر به راه­اندازی و ادارۀ داروخانه­ها شد. بر اساس این قوانین جدید در امر بازپس­گیری مالیات­ بر خدمات خانگی تسهیلاتی پدید آمد. دولت حق انحصار راه­آهن سراسری را از دست داد. با تغییراتی در قوانین مجازات بالاترین میزان حبس برای جرائم سنگینی چون قتل از ۱۰ سال به ۱۸ سال افزایش یافت و سرانجام این که در تاریخ اول ژوئیه ۲۰۰۹، زبان سوئدی به موجب قانونی برای اولین بار زبان رسمی کشور سوئد اعلام شد. یکی دیگر از مسائل حائز اهمیت در سیاست سال گذشتۀ سوئد، مواضع این کشور در قبال افغانستان بود. افزایش نیروهای نظامی و همچنین بالا بردن کمک­های مالی و غیرنظامی به این کشور از اهم مسائلی دستور کار وزرای اروپائی در نشست یوتبوری در اکتبر سال جاری بود. تحلیل افزایش کمک­های نظامی آمریکا و به تبع کشورهای متحد به افغانستان را از زبان غلام احمد، کارشناس افغان علوم سیاسی در دانشگاه لوند بشنویم:
غلام احمد کارشناس افغان علوم سیاسی در دانشگاه لوند. با این گفتگو مرور پژواک بر مهم­ترین مسائل سوئد در سال ۲۰۰۹ پایان می­یابد. با تبریک پیشاپیش سال نو میلادی و آرزوی تندرستی، سربلندی و شادکامی برای همۀ شما با شما تا سال آینده، یعنی دوشنبه ۴ ژانویۀ ۲۰۱۰ با شما خداحافظی می­کنم، البته با پخش قسمتی از ترانۀ سالی نو، کار گروه گلبانگ. روز و روزگارتان خوش!
کلیۀ صداها را می توانید بر فایل صوتی ضمیمه گوش دهید!

taher.jambarsang@sr.se

منبع : سايت پژواک